انواع الکترود جوشکاری نقش مهمی در کیفیت، استحکام و ماندگاری اتصالات فلزی دارند. درواقع می‌توان گفت که نتیجه‌ی جوشکاری به الکترودی که برای آن انتخاب می‌شود وابسته است؛ زیرا هر نوع از الکترود برای شرایط خاص و فلز مخصوصی طراحی شده است و باید به درستی استفاده شود.

تنوع در انواع الکترود، جوشکاران با سوالات مختلفی مواجه می‌کند؛ از جمله اینکه چه نوع الکترودی برای جوش فولاد مناسب است؟ الکترود بدون پوشش بهتر است یا پوشش‌دار؟ و چطور باید بهترین الکترود را برای جوشکاری انتخاب کرد؟

شناخت کامل مدل‌های الکترود و ویژگی‌های هر کدام باعث افزایش کیفیت کار، کاهش هزینه‌های اضافی و خطاهای احتمالی در حین جوشکاری می‌شود. در این مطلب قصد داریم به معرفی انواع مدل الکترود جوشکاری، کاربرد آنها و راهنمای خرید الکترود مناسب برای انواع فلزات بپردازیم تا بتوانید یک انتخاب هوشمندانه و درست داشته باشید و کیفیت کارتان را ارتقا دهید.

الکترود جوشکاری چیست؟

پیش از آنکه به معرفی انواع الکترود بپردازیم، لازم است که درباره کاربرد الکترود در جوشکاری و ویژگی‌های آن بدانید. الکترود یک میله فلزی یا آلیاژی است که جریان برق را از دستگاه جوش به قطعه منتقل می‌کند تا عمل جوشکاری صورت گیرد.

زمانی که برق از الکترود عبور می‌کند، یک قوس الکتریکی میان قطعه و دستگاه ایجاد می‌شود. این قوس، محل اتصال در قطعه و نوک الکترود را ذوب کرده و از این طریق دو فلز را به یکدیگر می‌چسباند. به زبان ساده‌تر، الکترود همان ماده مصرفی در جوشکاری است که در محل اتصال قطعات قرار می‌گیرد.

انواع مختلفی از الکترود در دنیای صنعت وجود دارد که از میان آنها می‌توان به الکترود پوشش‌دار، مداوم، مغز‌دار، الکترود جوشکاری ظریف، الکترود جوشکاری آهن و دیگر فلزات اشاره کرد. در نتیجه به دلیل تنوع بالا در الکترود، انتخاب محصول مناسب، درست به اندازه انتخاب ابزار برش فلزات اهمیت دارد، چون هر دو در کیفیت و دقت نهایی کار تأثیر مستقیم می‌گذارند.

انواع الکترود جوشکاری و کاربرد آنها

طبقه بندی الکترود جوشکاری بسیار گسترده است، اما مهمترین آنها شامل انواع الکترود بر اساس قطر، نوع پوشش، جنس مفتول، نوع ساخت و ذوب است. هر کدام از انواع الکترود، کاربرد مخصوص به خود را دارد؛ به همین سبب لازم است که با آنها آشنا شوید و ابزار مناسب را برای کار انتخاب کنید.

در کارگاه‌ها و صنایعی که حجم بالای برش و جوشکاری انجام می‌شود، همراه با جوشکاری از انواع ابزارهای برش نیز برای آماده سازی قطعات جهش جوش دادن و یا صاف کردن محل اتصال استفاده می‌شود. در این صنایع، خرید اره صنعتی مطابق با جنس مواد انجام می‌شود و این موضوع باید در رابطه با انتخاب الکترود نیز رعایت شود.

در ادامه به انواع طبقه‌بندی الکترودهای جوشکاری خواهیم پرداخت و کاربرد هر یک از آنها را مورد بررسی قرار خواهیم داد؛ با این بخش همراه شوید تا بهترین الکترود دستگاه جوش برای هر فلز و هر شرایطی را بشناسید.

انواع الکترود جوشکاری بر اساس قطر

یکی از معیارهای مهم در دسته‌بندی الکترود جوشکاری، قطر آنها است. قطر الکترود نقش مستقیمی بر میزان جریان مصرفی، قدرت قوس الکتریکی، عمق نفوذ و سرعت جوشکاری دارد. قطر الکترود از نازکترین الکترود جوشکاری با قطر 2.5 میلیمتر تا نوع ضخیم با قطر 5 میلیمتر تقسیم می‌شود.

قطر الکترود همانند قطر تیغه در دستگاه‌های برش، بر کاربرد آن موثر است. برای مثال، خرید تیغ اره الماسه با قطر زیاد برای صنایعی که با فولادهای سنگین کار می‌کنند مناسب است، زیرا این تیغه می‌تواند از پس مواد ضخیم بربیاید. در ادامه جدول انواع الکترود جوشکاری بر اساس قطر را همراه با کاربرد آنها قرار خواهیم داد تا به اهمیت آن بیشتر پی ببرید.

انواع الکترود جوشکاری بر اساس نوع پوشش

همانطور که برخی از تیغه اره نواری با لایه‌ای از الماس پوشانده شده‌اند تا قابلیت‌های اضافه‌تری داشته باشند، روی برخی از الکترودها نیز با مواد مختلف پوشیده می‌شود تا کاربردهای متفاوتی از آنها دریافت شود.

پوشش الکترود جوشکاری وظیفه دارد که یک قوس پایدار ایجاد کند و از مذاب جوش در برابر اکسیژن و نیتروژن محیط محافظت کند. الکترودها از نظر نوع پوشش به چهار گروه روتیلی، قلیایی، سلولزی و اسیدی تقسیم می‌شوند که در ادامه به ویژگی و کاربرد هر یک از آنها خواهیم پرداخت.

• الکترود روتیلی جوشکاری: روتیلی همان اکسید تیتانیوم است که سطح الکترود را با آن می‌پوشانند. این الکترود با جریان برق AC و DC کار می‌کند و برای جوشکاری کنج، سر بالا، قسمت‌های افقی و گوشه کاربرد دارد.
• الکترود جوشکاری سلولزی: 40 درصد از این نوع الکترود با مواد سلولزی ساخته شده است که فقط با جریان برق DC «مستقیم» کار می‌کند. همانطور که برای برش‌های مستقیم به اره عمودبر نیاز است، برای جوش‌های عمودی نیز باید الکترود مخصوص تهیه کرد که آن الکترود، نوع سلولزی می‌باشد.
• الکترود قلیایی جوشکاری: این الکترود توسط کربنات کلسیم، فلورید کلسیم و یا کربنات منیزیم پوشانده شده است. پرمصرف‌ترین الکترود جوشکاری محسوب می‌شود و سازه‌های سنگین، خطوط لوله و قطعات تحت فشار کاربرد دارد.
• الکترود اسیدی جوشکاری: منگنز، سیلیکات و اکسید آهن به عنوان پوشش در الکترود اسیدی استفاده می‌شوند. محل جوش حاصل از الکترودهای اکسیدی صاف و یکنواخت می‌شود، به طوری که برای پروژه‌ها سبک و خانگی نیازی به تهیه‌ی ابزارهای جانبی مانند خرید دستگاه اره میزی برای صاف کردن محل اتصال نیست.

انواع الکترود جوشکاری از نظر جنس مفتول

به دسته‌ای از الکترودها، مغزدار گفته می‌شود؛ زیرا داخل آنها یک هسته فلزی با جنس‌های مختلف وجود دارد. این هسته فلزی در جوشکاری ذوب شده و بخشی از اتصال جوش را تشکیل می‌دهد، به همین سبب جنس آن می‌تواند تاثیر مستقیمی بر کیفیت و استحکام جوش داشته باشد. در ادامه جدول انتخاب الکترود جوشکاری از نظر جنس مفتول را مشاهده خواهید کرد:

انواع الکترود جوشکاری از نظر نوع ساخت

یکی دیگر از فاکتورهای تقسیم‌بندی برای انواع سیم جوشکاری یا همان الکترود، روش ساخت آنها است. الکترودها به چهار روش کم هیدروژن، چسبان سریع با نرخ رسوب بالا، انجماد سریع با قوس مقاوم و انجماد پرشده با دانه‌های یکنواخت ساخته می‌شوند که هر کدام از آنها کاربرد متفاوتی نسبت به دیگری دارند.

برای مثال، الکترود انجماد سریع با قوس مقاوم برای جوشکاری در حالت‌های سخت مانند جوش عمودی و یا سقفی مناسب است، زیرا مواد آن به سرعت خشک شده و ریزش ندارد. در مقابل، الکترود انجماد پر شده با دانه‌های یکنواخت اغلب در مواردی استفاده می‌شود که صافی و یکنواختی محل اتصال حائز اهمیت باشد.

انواع الکترود از نظر ذوب

الکترودها از نظر ذوب شدن در حین جوشکاری به دو دسته‌ی مصرف‌شونده و غیرمصرف‌شونده تبدیل می‌شوند. الکترودهای مصرف‌شونده در حین جوشکاری ذوب شده و به عنوان فلز پر کننده عمل می‌کنند. در مقابل، انواع الکترود مصرف نشدنی مانند الکترود تنگستن در جوشکاری ذوب نشده و فقط قوس الکتریکی ایجاد می‌کنند.

راهنمای انتخاب بهترین الکترود جوشکاری

انتخاب بهترین الکترود جوشکاری به عوامل مختلفی مانند جنس فلز برای جوشکاری، ضخامت قطعه، موقعیت کار«افقی، سقفی و عمودی»، شرایط محیطی از نظر رطوبت، محل دسترسی برای اتصال و همچنین قیمت الکترود جوشکاری بستگی دارد. در ادامه به بررسی مهمترین نکات انتخاب بهترین الکترود جوشکاری خواهیم پرداخت.

• جنس فلز پایه: الکترود باید با جنس قطعه همخوانی داشته باشد تا یک اتصال محکم و دقیق ایجاد کند.
• ضخامت قطعه: قطر الکترود باید بر اساس ضخامت قطعه انتخاب شود؛ برای مثال اگر قرار است یک ورق آهنی را جوش بزنید باید از الکترود جوشکاری آهن با ضخامت 2.6 میلی‌متر استفاده کنید.
• تهیه ابزارهای جانبی: خرید ابزارهای مختلف مانند خرید اره آتشی سردبر برای آماده‌سازی قطعات ضخیم قبل از جوشکاری و یکنواختی سطح پس از آن لازم است؛ زیرا برای برش تمیز و دقیق به قطعات یکنواخت و برش خورده نیاز است.
• موقعیت کار: محل جوشکاری ممکن است به صورت افقی، عمودی و یا روی سقف باشد. سرعت خشک شدن مواد و دوام اتصال در موقعیت‌های سقفی و عمودی اهمیت زیادی دارد، زیرا مواد ذوب شده باید سریع خشک شوند تا به دلیل جاذبه زمین ریزش نکنند.
• شرایط محیطی: رطوبت و آلودگی‌های محیطی تاثیر بسزایی در کیفیت جوش دارند، بنابراین باید الکترود خود را متناسب با شرایط محیط کار انتخاب کنید؛ برای مثال الکترودهای پوشش‌دار در برابر آلودگی‌ها مقاوم هستند و الکترودهای پلی اتیلن جوشکاری نیز در محیط مربوط به خوبی عمل می‌کنند.
• اهمیت برند الکترود جوشکاری: هرگز روی ابزارهای صنعتی مانند دستگاه برش و انواع تیغ اره ریسک نکنید و آنها را ازفروشگاه‌های معتبر مانند ایده‌آل برش خریداری کنید. برند الکترود نیز به اندازه دستگاه‌های صنعتی مهم است و تاثیر زیادی بر استحکام اتصال می‌گذارد.

انتخاب بهترین الکترود جوشکاری در ایده آل برش

شناخت انواع الکترود جوشکاری در طبقه بندی‌های مختلف و آگاهی از کاربردهای آنها به شما کمک می‌کند تا ابزاری متناسب با پروژه‌های خود تهیه کنید و بهترین نتیجه را کسب کنید. در این مطلب، جامع‌ترین راهنمای انتخاب بهترین الکترود جوشکاری را در اختیارتان قرار دادیم که می‌تواند در خرید این محصول کمک کننده باشد.