فلزات استیل در دنیای مهندسی به دو دسته‌ی بگیر و نگیر تقسیم می‌شود که به دلیل تفاوت‌هایی که دارند، کاربردهای خاصی نیز برای هر کدام در نظر گرفته شده است. فرق اصلی استیل بگیر و نگیر در ساختار شیمیایی آنها است که منجر به تفاوت‌هایی مانند سرعت فرسودگی، میزان مقاومت در برابر خوردگی و میزان خاصیت مغناطیسی در ویژگی‌هایشان می‌شود.

برای برخی سوال می‌شود که استیل بگیر خوب است یا نگیر؟ در حقیقت این سوال پایه علمی ندارد، زیرا هر کدام از این فلزات برای کاربرد خود بهترین گزینه هستند. در این مقاله قصد داریم تمام آن چیزی که لازم است درباره تفاوت استیل بگیر و استیل نگیر بدانید را توضیح دهیم تا پروژه‌های خود را حرفه‌ای‌تر پیش ببرید.

استیل بگیر و نگیر چه تفاوتی دارند؟

در علم شیمی ثابت شده است که وقتی دو ماده از نظر ساختار اتمی و شیمیایی با یکدیگر تفاوت داشته باشند، خاصیت‌های مختلفی نیز او خود ارائه خواهند داد؛ به همین دلیل است که دو استیل بگیر و نگیر با اینکه هر دو از یک جنس هستند و اساس آنها آهن است، اما خواص و ویژگی‌های مختلفی دارند.

برای اینکه بدانید فرق استیل بگیر و نگیر چیست باید با ویژگی‌ها، انواع، کاربرد، مزایا و معایب هر کدام از آنها آشنا شوید. اینگونه خودتان به راحتی متوجه تفاوت آنها خواهید شد؛ البته در بخش بعدی فرق این دو استیل را به صورت خلاصه نیز قرار می‌دهیم تا اطلاعات کامل‌تری داشته باشید.

استیل بگیر چیست و چه انواعی دارد؟

در ساختار شیمیایی هر دو استیل بگیر و نگیر، آهن وجود دارد؛ اما در ترکیبات دیگری که آلیاژ آنها را تشکیل می‌دهد اختلاف است. استیل بگیر از ترکیب عناصر اصلی آهن، نیکل، کروم و کربن تشکیل شده است و خاصی متناسب با همین ترکیب را ارائه می‌دهد.

ورق استیل بگیر یک فولاد ضدزنگ است که دارای خاصیت مغناطیسی می‌باشد و آهنربا را به خود می‌چسباند. مقدار بالاتر کروم در کنار مقدار کمتر نیکل به همراه حضور عنصر آهن باعث می‌شود که خاصیت مغناطیسی استیل بگیر ایجاد شود. این ورق‌ها در برابر خوردگی و اکسیده شدن مقاومت نسبتا خوبی دارند و می‌توان از آن در صنایع مختلف استفاده کرد.

استیل بگیر «Ferritic Stainless Steel» در سه گرید 410، 420 و 430 تولید می‌شود که تفاوت عمده آنها در مقدار کروم است. کاربردی‌ترین استیل بگیر، ورق 430 است که مقدار کروم آن نسبت به دو نوع دیگر بیشتر است؛ به همین دلیل این استیل مقاومت بهتری دربرابر خوردگی ناشی از حرارت و مواد اسیدی دارد و قابلیت شکل پذیری آن نیز بالاتر است.

برای استفاده از استیل‌های بگیر در پروژه‌های مختلف باید ابزار برش مخصوص به آن را نیز تهیه کنید. اغلب پیمانکاران و مهندسان حرفه‌ای، از کارایی اره آتشی برای آماده سازی استیل بگیر رضایت دارند؛ بنابراین بهتر است هنگام تهیه تجهیزات لازم برای پروژه، درباره قیمت اره آتشی نیز تحقیق کنید.

البته اگر قرار است این ورق‌ها در کارخانه‌ای مجهز آماده شوند، ابزارهای دیگری مانند اره آب صابونی و اره نواری ستونی می‌توانند گزینه‌ها بهتری برای برش استیل بگیر باشند.

استیل نگیر چیست و چه انواعی دارد؟

آن چیزی که باعث شده است استیل نگیر و بگیر با یکدیگر تفاوت  داشته باشند، مقدار بیشتر نیکل در نوع استیل آستنیت یا همان استیل نگیر است. از آنجایی که نیکل فاقد خاصیت مغناطیسی است، حضور زیاد آن در استیل نگیر منجر به از دست دادن این خاصیت در این فولاد شده است؛ پس می‌توان گفت یکی از تفاوت‌های استیل نگیر و بگیر به خاصیت مغناطیسی در آنها مربوط می‌شود که عامل آن مقدار نیکل است.

 بالا بود نیکل در استیل نگیر و ترکیب آن با کروم به نفع مقاومت استیل در برابر خوردگی است. برخی از آلیاژهای استیل نگیر مقاومت بسیار بالایی در برابر حرارت دارند و آنها را به اسم استیل نسوز در بازار می‌شناسند؛ به همین سبب برشکاری این مدل را می‌توان به دستگاه اره نواری بدون سیستم آب صابونی هم سپرد.

انواع ورق استیل نگیر شامل 304، 309، 310، 316، 321 و 4841 است که در میان آنها، ورق 310 به استیل استنلس یا همان استیل نسوز شهرت دارد. پرکاربردترین ورق استیل نگیر، گرید 316 و 310 است که قیمت استیل نگیر 316 نسبت به 310 بالاتر می‌باشد؛ زیرا مقاومت بیشتری نسبت به آن دارد.

کاربرد استیل بگیر در صنعت

استیل مغناطیسی بگیر دارای ساختار فریتی یا مارتنزیتی است و به همین سبب از استحکام بالا و مقاومت خوب در شرایط صنعتی مختلف برخوردار می‌باشد. در هر پروژه‌ای که به مقاومت بالای مکانیکی، تحمل بالای فشار و قابلیت ماشین کاری نیاز باشد با به سراغ استیل بگیر رفت. از جمله کاربردهای استیل بگیر می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• استفاده در قطعات صنعتی که تحت فشار قرار می‌گیرند؛ مانند محور‌ها، بوش‌ها و رینگ‌ها
• ساخت قطعات مقاوم در برابر سایش
• به کارگیری در تجهیزات مغناطیسی مانند جداکننده‌های آهنربایی به دلیل خاصیت مغناطیسی خوب
• مناسب برای ابزارآلات برشی و تیغه‌های آنها به دلیل قابلیت سختکاری؛ مانند تیغ اره آب صابونی لوله پروفیل
• کاربرد در ساخت بدنه پمپ، دریچه‌ها و اتصالات مکانیکی
• استفاده در تولید وسایل خانگی صنعتی با مقاومت بالا مانند فریم اجاق‌ها و قطعات حرارتی
• مصرف در سازه‌های فلزی سبک و سنگین که در آنها استحکام اولویت دارد

کاربرد استیل نگیر در صنعت

استیل غیر مغناطیسی نگیر از خانوده استنلس و آستنیت است که مقاومت فوق العاده‌ای برابر خوردگی و زنگ زدگی دارد. در پروژه‌هایی که بهداشت، دوام، تحمل بالای شرایط محیطی و ظاهر براق اهمیت دارد، می‌توان شاهد کاربرد ورق استیل نگیر بود.

در پروژه‌هایی که استیل نگیر ضخیم کاربرد دارد، مانند تولید لوازم آشپزخانه، از روش‌های صنعتی مانند هوابرش برای آماده سازی فولاد استفاده می‌شود.حتما می‌خواهید بدانید که هوا برش چگونه کار میکند؛ این ابزار با ایجاد جریان گاز داغ و اکسیژن روی فلز، آن را به دقت برش می‌دهد.

در ادامه به مهمترین کاربردهای استیل نگیر اشاره خواهیم کرد:

• استفاده گسترده در صنایع غذایی و دارویی به دلیل عدم واکنش شیمیایی
• کاربرد در تولید تانکر، مخزن و لوله‌های آب و لوله‌های حامل مواد شیمیایی
• استفاده برای ساخت سطل‌ها، سینک‌ها و تجهیزات آشپزخانه‌های صنعتی
• کاربرد در صنعت نفت، گاز و پتروشیمی برای قطعاتی که باید در برابر خورندگی مقاوم باشند.
• به کارگیری برای ساخت نرده راه پله، حفاظ، انواع فریم فولادی و سازه‌های دکوراتیو
• استفاده در سیستم‌های تهویه، اگزوز خودرو و کوره‌های صنعتی
• مناسب برای تجهیزات پزشکی و ابزارهای جراحی

مزایا و معایب استیل بگیر

درست است که یکی از ویژگ‌های استیل بگیر، استحکام بالای آن است؛ اما این فولاد از نظر خوردگی و ظاهری نسبت به نوع نگیر ضعیف‌تر است. در واقع، استیل بگیر در کنار مزایای خود دارای معایبی هم هست که در ادامه با هر دو آنها خواهیم پرداخت.

بسیاری از صنایع در این پروژه‌ها برای برش دقیق ورق‌های استیل، از تیغ‌ها و ابزارهای تخصصی برند WIKUS استفاده می‌کنند تا با ایجاد برش یکنواخت و بدون نقص از تمام مزایای استیل نگیر بهره‌مند شوند؛ زیرا استفاده از ابزار نامناسب می‌تواند روی خاصیت این فولاد تاثیر گذار باشد.

مزایای استیل بگیر با ساختار فریتی شامل موارد زیر است که آن را به کاربردی‌ترین فولاد در صنایع تبدیل کرده‌اند:

• استحکام و مقاومت مکانیکی بالا
• قابلیت سختکاری و اجرای عملیات حرارتی
• مقاومت خوب در برابر سایش و ضربه
• قیمت مناسب‌تر نسبت به ورق استیل نگیر
• ماشین‌کاری آسان‌تر نسبت به برخی از گریدهای استیل نگیر

در کنار مزایا باید معایب استیل بگیر را نیز بدانید تا متناسب با نیاز خود بهترین مواد را تهیه نمایید. معایب استیل مغناطیسی بگیر عبارت است از:

• مقاومت خوردگی کمتر در محیط‌های مرطوب و اسیدی
• احتمال شکست ترد در بعضی گریدهای نوع مارتنزیتی
• ظاهر غیر براق
• مناسب نبودن برای صنایع بهداشتی و غذایی
• حساسیت بیشتر به زنگ زدگی در تماس طولانی مدت با آب و رطوبت

مزایا و معایب استیل نگیر

استیل نگیر با درصد بالای کروم و نیکل، یکی از مقاوم‌ترین آلیاژها در برابر خوردگی است؛ به همین سبب در پروژه‌های حساس و محیط‌های مرطوب بیشترین کاربرد را دارد. از دیگر مزایای استیل نگیر می‌توان به پایداری ساختاری، ظاهر براق و زیبا، دوام بالا، طول عمر زیاد، مقاومت عالی در برابر مواد شیمیایی و حرارت، مناسب برای پروژه‌های حساس به بهداشت مانند صنایع غذایی و دارویی اشاره کرد.

استیل نگیر نیز مانند بگی دارای معایب خاصی است که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد:

• قیمت استیل نگیر بالاتر از نوع بگیر است.
• به دلیل ساختار آستنیتی نمی‌توان آن را سختکاری کرد.
• ماشین کاری به صورت سخت‌تر و کندتر نسبت به استیل بگیر انجام می‌شود.
• ممکن است در برخی شرایط دمای بسیار بالا افت مقاومت داشته باشد.
• به دلیل وجود مقدار زیاد نیکل، احتمال آلرژی برای برخی افراد را بالا می‌برد.

هنگام اتصال قطعات استیل نگیر، انتخاب روش جوش اهمیت زیادی دارد؛ زیرا همانطور که گفتیم این نوع استیل ممکن است در دماهای بالا مقاومتش را تا حدی از دست دهد. آشنایی با تفاوت جوش سربالا و سرپایین، انواع ابزار جوشکاری و نکات مربوط به کنترل دما در حین کار کمک می‌کند که کیفیت اتصال و استحکام سازه حفظ شود.

فرق استیل بگیر و نگیر در یک نگاه

یکی ز سوالات رایج در میان پیمانکاران و مهندسان در پروژه‌های مختلف این است که استیل بگیر بخریم یا نگیر؟ این دو استیل از نظر ساختار، مقاومت، خاصیت مغناطیسی و کاربردهای صنعتی با یکدیگر تفاوت دارند و باید مطابق با پروژه انتخاب شوند . در ادامه، تمام تفاوت‌هایی که تا اینجای مطلب به آنها اشاره کردیم را جمع بندی خواهیم کرد:

• فرق استیل بگیر و نگیر از نظر خاصیت مغناطیسی: استیل بگیر آهنربا را جذب می‌کند، اما استیل نگیر فاقد خاصیت مغناطیسی است و آهنربا را نمی‌گیرد.
• تفاوت استیل بگیر و نگیر از نظر مقاومت خوردگی: مقاومت استیل نگیر در برابر خوردگی به مراتب بیشتر از نوع بگیر است.
• فرق استیل نگیر و بگیر از نظر استحکام مکانیکی: استیل بگیر از نظر مقاومت مکانیکی نسبت به استیل نگیر بهتر عمل می‌کند.
• تفاوت استیل بگیر و نگیر از نظر ظاهر: استیل نگیر دارای ظاهر زیبا و براق است که در دکوراتیو کاربرد گسترده‌ای دارد، اما ظاهر استیل نگیر مات‌تر است.
• تفاوت قیمت استیل بگیر و نگیر: استیل بگیر کمی ارزان‌تر از استیل نگیر است.
• فرق استیل بگیر و نگیر از نظر قابلیت سختکاری: استیل بگیر برخلاف استیل نگیر دارای قابلیت سختکاری است.

ابزار حرفه‌ای، نتیجه حرفه‌ای؛ با انتخاب ایده‌آل برش

استیل بگیر و نگیر دارای تفاوت‌های ساختاری و عملکردی هستند و هر کدام دارای کاربردهای مشخصی می‌باشند؛ بنابراین نمی‌توان گفت استیل نگیر بهتر از استیل بگیر است یا برعکس. در این مطلب سعی کردیم اطلاعات کاملی درباره اینکه فرق استیل بگیر و نگیر چیست و چه مزایا، معایب و کاربردهایی در صنعت دارند ارائه دهیم.

اکنون شما می‌دانید استیل 316 بگیر است یا نگیر، کدام استیل برای چه پروژه‌ای مناسب است و دقیقا چه تفاوت‌هایی بین نوع بگیر و نگیر وجود دارد. برای تهیه ابزارآلات تخصصی برشکاری، سوراخکاری و کار با انواع ورق‌های استیل، می‌توانید از محصولات حرفه‌ای ایده‌آل برش کمک بگیرید؛ اینگونه می‌توانید با ابزار مناسب، نتیجه‌ ای حرفه‌ای‌تر بدست آورید.