جریان الکتریکی اساس کار دستگاه جوش است و تنظیم آن اهمیت زیادی بر کیفیت و تمیزی اتصال دارد. در این مطلب قصد داریم آموزش قدم‌به‌قدم تنظیم آمپر اینورتر جوشکاری را توضیح دهیم تا بدانید برای یک جوشکاری بی‌نقص در هر قطعه به چه میزان از جریان الکتریکی نیاز دارید.

تنظیم اشتباه آمپر می‌تواند با پاشش زیاد و خطرناک، ایجاد قوس ناپایدار، سوختن و سوراخ شدن قطعه همراه باشد؛ بنابراین هر جوشکار حرفه‌ای باید با عوامل موثر بر تنظیم جریان الکتریکی در اینورتر آشنا باشد و بهترین تنظیمات را برای آمپر انتخاب کند.

آمپر جوشکاری چیست؟

دستگاه جوش اینورتر به کمک جریان برق و ایجاد حرارت، عملیات جوشکاری را انجام می‌دهد. از آنجایی که منبع حرارت در این دستگاه جریان برق است، برای تنظیم حرارت متناسب با الکترود و قطعه باید میزان جریان الکتریکی یا همان آمپر را کنترل کرد.

تنظیم درست آمپر را به خیلی چیزها می‌توان تشبیه کرد؛ برای مثال اگر در آشپزی حرارت کنترل نشود غذا یا می‌سوزد یا خام می‌ماند. در صنعت برشکاری نیز مثالی برای آن وجود دارد، مثلا اگر جریان برق در انواع دستگاه برش آهن بالا باشد قطعات را کج و معوج برش می‌شود و اگر هم کم باشد پروسه برش خیلی طولانی می‌شود.

چرا تنظیم آمپر اینورتر جوشکاری اهمیت دارد؟

تنظیم صحیح آمپر اینورتر جوشکاری به طور مستقیم بر کیفیت نهایی جوش، سرعت کار و ایمنی اپراتور تاثیرگذار است. اگر آمپر کمتر از حد لازم باشد، الکترود و فلز به خوبی ذوب نشده و قوس ناپایداری ایجاد می‌شود. از طرفی اگر هم آمپر بیش از حد لازم بالا باشد، ممکن است قطعه را بسوزاند، سوراخ کند، فرم آن را تغییر دهد و پاشش زیادی داشته باشد.

با این اوصاف انتخاب آمپر مناسب در جوشکاری یک مهارت فنی مهم است تا بتوان به جوش استاندارد و ایمن دست پیدا کرد. این مهارت حتی در خرید انواع ابزارهای کار مانند خرید دستگاه جوش اینورتر، خرید دستگاه برش اره آتشی و… نیز به کار می‌آید؛ زیرا شما باید دستگاهی را تهیه کنید که آمپر آن بتواند از پس حجم کارتان بر بیاید.

عوامل موثر بر تنظیم آمپر جوشکاری

یکی از مهمترین مراحل در آماده سازی تجهیزات و قطعات برای جوشکاری، تنظیم آمپر دستگاه جوش است. این تنظیمات باید بر اساس عوامل موثر بر جریان الکتریکی انجام شود که در ادامه به بررسی آنها خواهیم پرداخت.

ضخامت قطعه کار

ضخامت قطعه در اغلب عملیات‌های ساخت و ساز اهمیت دارد؛ برای مثال اپراتور برشکاری برای انتخاب تیغ اره نواری به ضخامت قطعه نگاه می‌کند و در صنعت جوشکاری هم یکی از مهمترین عوامل تعیین کننده آمپر جوشکاری، ضخامت قطعه‌ای است که باید جوش بخورد. هر چقدر یک قطعه ضخیم‌تر باشد به الکترود قطورتری نیاز دارد و برای ذوب الکترود قطور نیز به جریان برق بیشتری نیاز است.

نوع الکترود

الکترود دستگاه اینورتر بر اساس قطعه کار انتخاب می‌شود و در تنظیم درجه دستگاه جوش نقش دارد. الکترودها در بخش داخلی خود که به آن مغزی گفته می‌شود، قطر مشخصی از فلز خاصی را دارند که برای هر کدام از آنها باید آمپر ویژه‌ای در نظر رفت. به عنوان مثال، الکترودهای با قطر بیشتر به مراتب آمپر بالاتری نیاز دارند.

روش جوشکاری

روش کار، تاثیر بسزایی در انتخاب جریان مناسب برای جوشکاری دارد. همانطور که در استفاده از دستگاه برش فلزات نوع عملیات و جنس قطعه تعیین کننده قدرت و سرعت برش هستند، در جوشکاری نیز روش انجام کار مشخص می‌کند که به چه آمپری نیاز داریم.

برای مثال، تنظیم آمپر جوشکاری co2 قطعا با روش‌های میگ، تیگ و استیک متفاوت است، زیرا هر کدام از آنها با مواد خاصی کار می‌کنند و هر ماده نیز ویژگی گرمایی منحصر به فردی دارد.

آموزش قدم‌به‌قدم تنظیم آمپر اینورتر جوشکاری

‏یکی از پرکاربردترین روش‌های جوشکاری، جوش اینورتر با گاز آرگون «تیگ» است؛ به همین سبب برای محاسبه آمپر آن یک فرمول طلایی ارائه شده است. در این فرمول باید آمپر مورد نیاز برای ضخامت قطعه، جنس قطعه و قطر فیلر را در نظر گرفت تا به یک آمپر نهایی برای آن عملیات رسید.

فرمول تنظیم آمپر اینورتر جوشکاری به صورت زیر است؛ در ادامه اعداد آمپری که باید در فرمول قرار بگیرند را بررسی خواهیم کرد.

آمپر = (ضخامت قطعه × جنس قطعه × نوع فیلر) ÷ 100

آمپر اینورتر جوشکاری بر اساس ضخامت قطعه

همانطور که می‌دانید، قطعه ضخامت قطعه تاثیر مستقیمی بر انتخاب تجهیزات دارد؛ حال چه قرار باشد برای برش آن از اره عمودبر استفاده کنید و چه قرار باشد با اینورتر در آن اتصال ایجاد کنید. طبق تجربه و قوانین تنظیم آمپر اینورتر جوشکاری برای هر یک میلیمتر ضخامت قطعه باید 10 الی 15 آمپر به جریان اضافه شود؛ برای مثال، یک قطعه با ضخامت 10 میلیمتر، 100 الی 150 آمپر جریان لازم است.

آمپر اینورتر جوشکاری بر اساس جنس قطعه

در فرمول محاسبه آمپر اینورتر جوشکاری باید به جریان مورد نیاز برای هر جنس از قطعات نیز توجه داشت. همانطور که در انتخاب دستگاه اره نواری ستونی جنس فلز بر سختی و سرعت برش تاثیر دارد، در جوشکاری نیز جنس قطعه در تعیین آمپر اهمیت زیادی دارد.در ادامه، راهنمای تنظیم جریان آمپر جوشکاری با اینورتر را بر اساس جنس قطعه قرار داده‌ایم:

• قطعه از جنس فولاد کربنی: 1.2-1.5
• قطعه از جنس فولاد آلیاژی: 1.5-2.0
• قطعه از جنس آلومینیوم: 0.8-1.2
• قطعه از جنس مس: 1.0-1.5

آمپر اینورتر جوشکاری بر اساس نوع فیلر

فیلر اغلب برای جوشکاری‌های بدون قوس الکتریکی استفاده می‌شود، اما در جوشکاری اینورتر نیز به عنوان ماده پر کننده کاربرد دارد. آمپر مورد نیاز برای قطرهای مختلف از فیلر به شرح زیر است:

• برای فیلرهای با قطر 0.8-1.2 میلیمتر: 1.0-1.2
• برای فیلرهای با قطر 1.2-1.6 میلیمتر: 1.2-1.5
• برای فیلرهای با قطر 1.6-2.0 میلیمتر: 1.5-2.0

مثال برای محاسبه آمپر اینورتر جوشکاری آرگون

فرض کنید قصد دارید یک قطعه آلومینیوم به ضخامت 5 میلیمتر را با یک فیلر 2 میلیمتری جوش دهید. آمپر مورد نیاز برای این عملیات به صورت زیر محاسبه می‌شود:

(0.8× 50× 1.5)÷ 100= 0.6 آمپر

تنظیم آمپر برای جوشکاری قوطی‌های فلزی

قوطی‌های فلزی بخش مهمی از سازه‌های سبک مانند چارچوب‌ها، داربست‌ها و شاسی‌ها هستند. این قطعات در ضخامت‌های مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرند و به همین دلیل انتخاب آمپر مناسب نقش مهمی در کیفیت جوش آنها دارد.

قوطی‌های فلزی با ضخامت‌های کم در برابر حرارت بسیار حساس هستند و باید آمپرهای پایین برای جوشکاری آنها استفاده کرد. به عنوان مثال، جریان الکتریکی 50 الی 70 آمپر بهترین عملکرد را برای جوش قوطی با ضخامت 2 میلیمتر دارد. برای قوطی‌های فلزی با ضخامت 5 میلیمتر و بالاتر بهتر است از جریان 100 تا 150 آمپر استفاده شود تا یک جوش با کیفیت و تمیز داشت.

در پروژه‌هایی که قبل از جوشکاری نیاز به برش دقیق قوطی‌ها وجود دارد، بسیاری از کاربران ابتدا از تکنیک‌های مختلف برش استفاده می‌کنند. همین‌جا است باید بدانید دستگاه‌هایی مانند اره نواری، اره صابونی و هوا برش چیست و چگونه استفاده می‌شوند؛ زیرا هنگام مقایسه روش‌های برش، دانستن مزایا و محدودیت‌های ابزار برش کمک می‌کند تصمیم بگیرید که آیا این روش برای آماده سازی قوطی مناسب است یا باید سراغ برش‌های ظریف‌تر و حرارت پایین‌تر بروید.

نکات کلیدی برای تنظیم آمپر جوشکاری

آمپر دستگاه جوش تعیین می‌کند که فلز با چه حرارتی جوشکاری شود؛ این حرارت اگر به درستی تنظیم نشود ممکن است باعث سوختگی، سوراخ شدگی، عدم نفوذ کافی، کج شدن قطعه و اتصال بی‌کیفیت در قطعه شود. تا این بخش از مطلب با نحوه تنظیم آمپر دستگاه جوش اینورتر متناسب با قطعات مختلف آشنا شدید، اکنون نیز می‌خواهیم با چند نکته‌ی کاربردی، این مطلب را به سرانجام برسانیم.

• همیشه از آمپر کم برای شروع جوشکاری استفاده کنید و سپس به سمت مقادیر استاندارد و بالاتر بروید؛ اینگونه می‌توانید رفتار قطعه در برابر حرارت را بررسی کنید.
• الکترودهای مختلف محدوده آمپر مخصوص خود را دارند؛ بنابراین همیشه جدول راهنمای الکترود را چک کنید و از الکترود و آمپر مخصوص به آن استفاده کنید.
• نوع اتصال و حالت جوشکاری بر میزان آمپر تاثیر می‌گذارد؛ برای مثال در حالت‌های عمودی یا سربالا باید آمپر را کمی پایین‌تر تنظیم کرد تا حوضچه مذاب قابل کنترل باشد.
• قوس پایدار نشانه تنظیم درست است؛ اگر الکترود بیش از حد می‌چسبد یا قوس ناپایدار است، آمپر اشتباه است.
• طول قوس را در طول عملیات جوشکاری ثابت نگه دارید؛ قوس بلند باعث افزایش حرارت و تغییر رفتار آمپر می‌شود.

ایده‌آل برش؛ انتخاب اول حرفه‌ای‌ها برای تجهیزات برش و جوشکاری

دستگاه جوشکاری اینورتر به کمک جریان برق حرارت تولید می‌کند تا حوضچه مذاب تشکیل دهد. میزان حرارت اگر بالا و پایین شود با مشکلات زیادی همچون سوختگی قطعه و یا جوش نخوردن آن مواجه خواهیم شد، بنابراین تنظیم آمپر برای کنترل حرارت بسیار مهم است.

در این مطلب آموزش قدم‌به‌قدم تنظیم آمپر اینورتر جوشکاری را متناسب به جنس قطعه، ضخامت قطعه، روش برشکاری و نوع الکترود در اختیارتان قرار دادیم؛ اکنون می‌توانید هر قطعه را با بالاترین کیفیت جوش دهید.